In het project Watermolenlandschappen en klimaatadaptatie staan drie uitvoeringsprojecten - en daarmee drie watermolens - centraal. Ze hebben elk hun eigen historie en landschappelijke kwaliteiten en vragen bij herstel van hun functie elk om andere oplossingen op het gebied van ontwerp, techniek en onderzoek.
In Valkenswaard, aan de rand van het Natura-2000-gebied de Malpie in Natuurgrenspark De Groote Heide, staat de Venbergse watermolen. Bij het herstel van dit watermolenlandschap is Waterschap De Dommel kartrekker. De maatregelen die we hier treffen, zijn gericht op het voorkomen van verdroging, op waterconservering en op het beleefbaar maken van het landschap. Dat realiseren we met de aanleg van een waterzuinige vispassage, flexibel peilbeheer en het inblazen van nieuw leven in historische elementen die nauw verbonden zijn met het watermolenlandschap (denk aan de vloeiweide, boerenschans en boomgracht).
Aan de Kleine Dommel, op de grens van Nuenen en Eindhoven in een sterk verstedelijkt gebied, staat de Opwettense watermolen. Omdat de Kleine Dommel relatief weinig water afvoert, zoeken de molenaar en Waterschap De Dommel (projecttrekker) samen naar oplossingen om het peil te verhogen en water te besparen voor de vispassage.
Een robuuste beekdal- en natuurontwikkeling. Dat is wat er op stapel staat bij de Spoordonkse watermolen in Oirschot. ARK Natuurontwikkeling trekt hier de projectkar en wil, door het ontwikkelen van meer natuur, de historische molenvloed grotendeels laten terugkeren. Dat zal resulteren in een verhoging van het waterpeil en in versterking van de landschappelijke beleving. Ook leveren de inrichtingsmaatregelen een flinke bijdrage aan klimaatadaptatie.
Het project Watermolenlandschappen sluit zoveel mogelijk aan bij lopende gebiedsprocessen en -opgaven. Daarmee wordt het historische watermolenlandschap een integraal onderdeel van het planproces en ontstaat er een diverse reeks aan uitvoeringspraktijken. Ook de mogelijkheid te leren van al die ervaringen neemt hierdoor toe. Nóg een pluspunt: ‘erfgoed-inclusief werken’ wordt onderdeel van de dagelijkse werkpraktijk van bijvoorbeeld waterschappen, gemeenten en natuurorganisaties. Om van al deze verschillende ervaringen en situaties te leren en deze met elkaar te delen, besteden we in het project veel aandacht aan kennisuitwisseling.
LAATSTE NIEUWS
Partners aan het woord: Frank van den Eijnden, Van Gogh Brabant | Van Gogh Nationaal Park.
Project watermolenlandschappen werkt internationaal samen in het project ‘Water & Land’
Watermolenlandschappen in de Landschapsbiografie van de Dommel
Beluister hier de podcast 'Verborgen in het volle zicht'